KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE SİTESİ
KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE SİTESİ  
  PROJELER İLE İLGİLİ DUYURULAR
  EKO OKULLAR KAYSERİ
  OKULLARDA ORMAN KAYSERİ
  MAVİ GÖK YEŞİL YAPRAK
  YEŞİL KUTU
  GESİ BAĞLARINDA ORGANİK TARIM.
  YAVRU TEMA
  MİNİK TEMA 2010-2011
  => PROJEMİZDE NELER YAPTIK.
  => MİNİK ELLER TOPRAĞA PROJE TANITIMI
  => MİNİK ELLER TOPRĞA PROJESİNE BAŞVURAN OKULLARIMIZ
  => MELİKGAZİ ANAOKULU TOPLANTISI
  => Minik TEMA Arşiv
  => DEVELİ A.Y.F. KOCATÜRK KML TOPLANTIMIZ
  => PINARBAŞI MİNİK TEMA TOPLANTISI
  => DEVELİ C.N.ERCİŞ İŞİTME ENGELLİLER İLKÖĞRETİM OKULU
  => DUMLUPINAR DUDU ŞAHİN TOKLUOĞLU İO
  => FATMA MUHİTTİN TATAR ANAOKULU
  => HACILAR HASÇELİK ANAOKULU
  => ZİLE İLKÖĞRETİM OKULU
  => MELİKGAZİ ANAOKULU
  => BAŞAKPINAR İLKÖĞRETİM OKULU
  => Y.M.SELÇUK KARAKİMSELİ İÖO
  => HİKMET MADAZLI ANAOKULU
  => BÜNYAN KOYUNABDAL ORHAN KAPLAN İO
  => NAMIK KEMAL ANAOKULU
  => HACI SAMİ BOYDAK İO
  => NESRİN BOYSAN ANAOKULU
  => TOKİ ŞEHİT OSMAN KİRİK ANAOKULU
  => ALİYE ÇAPAR ANAOKULU
  => BÜNYAN NAMIK KEMAL İLKÖĞRETİM OKULU
  => GESİ İLDEM ANAOKULU
  => BÜNYAN ÇPL
  => MAHMUT ÖNER ANAOKULU
  => PROJELERİMİZ.
  => ANAOKULUNDA KARNE SEVİNCİ
  => Başakpınar İO Anasınıfı
  => Hikmet Madazlı Anaokulu
  => Nesrin Boysan Anaokulumuz Şenlik ve sergisi
  => BESİME ÖZDERİCİ İO
  MİNİK TEMA 2011-2012
  MİNİK TEMA 2012-2013
  SEYHAN HAVZASI
  DİĞER PROJELER
  BİR GÜN DEĞİL HERGÜN ORMANCILIK
  HER ŞEY BİR FİDANLA BAŞLAYACAK
  GÖNÜL KÖPRÜSÜ HATIRA ORMANI
  SLAYTLAR
  RESİM GALERİSİ
  KONFERANS ve SEMPOZYUMLAR
  81 İLE 81 ORMAN-KAYSERİ
  NE KADAR ÇEVRECİSİNİZ?
  TÜBİTAK
  YAYINLAR
  ÇEVRE TAKVİMİ
  ÇEVRE GÖNÜLLÜSÜ FORMU
  ÇEVRE TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
  GAZETELER
  Ziyaretçi defteri
  TEŞEKKÜR
  ÇIK DIŞARIYA OYNAYALIM
  SEMİNER KATILIM LİSTESİ
  YÖRESEL ÇOCUK OYUNLARI
  Sayaç
MİNİK ELLER TOPRAĞA PROJE TANITIMI

Projenin Adı:

Minik Eller Toprağa Projesi

Projenin Türü: Eğitim

TEMA Vakfı ve Minik TEMA Kimdir?

TEMA Vakfı

(Türkiye Erozyonla Mücadele ve Ağaçlandırma Vakfı- The Turkish Foundation for Combating Soil Erosion, for Reforestation and The Protection of Natural Habitats), 11 Eylül 1992 tarihinde Türkiye’nin geleceğini tehdit eden erozyon ve çölleşme tehlikesine karşı toplumsal duyarlılığı arttırmak ve bu mücadelenin devlet politikası haline gelmesini sağlamak için kurulmuştur. Türkiye genelinde faaliyet gösteren 450 Temsilci ve Gönüllü Sorumlusu ile 396 bini aşkın kayıtlı gönüllüsü bulunmaktadır. Ülke genelinde yaklaşık 100.000 hektar alanda, 40 Kırsal Kalkınma ve 66 Ağaçlandırma projesi olmak üzere toplam 106 proje üzerinde çalışmaktadır. Bugüne kadar çok sayıda kişi ve kurumun desteğiyle yaklaşık 6.907 hektar alanda 8.559.016 adet fidan dikilmesini sağlamıştır. 1998 yılında Mera Yasası, 2005 yılında da hazırlanmasında önemli katkıları bulunan Toprak Yasası’nın TBMM’den geçmesini sağlamıştır. (www.tema.org.tr)

Minik TEMA

Minik TEMA; TEMA Vakfı’nın, çevre bilinci ve sürdürülebilir yaşam kavramlarını kazandırmak amacıyla yürütecek olduğu Minik Eller Toprağa Projesi’ni uygulayacak olan, 60-72 ay arası okul öncesi dönem öğrencilerini kapsayan oluşumdur.

Projenin Vizyonu ve Hedefleri:

Ülkemizde doğal varlıkların ve çevre sağlığının korunması, erozyonla mücadele, toprak örtüsü, toprağın korunması ve ağaçlandırmanın önemi hakkında kamuoyunu eğitmek ve bilinçlendirmek amacı ile kurulmuş olan TEMA Vakfı’nın, okul öncesi çağındaki 60-72 aylık çocuklarla uygulayacağı Minik TEMA projesi ile öğrencilerde çevre bilinci, erozyonla mücadele ve çölleşme konusunda duyarlık kazandırmak ve sürdürülebilir yaşam bilincini aşılamak amaçlanmıştır.

Bu bağlamda proje ile;

  1. Okul öncesi kurumlarında okuyan öğrencilerin TEMA’yı tanımasını ve çevre duyarlığını kazanmasını sağlamak,
  2. Öğrencileri toprak, erozyon, doğayı ve doğal varlıkları koruma ve çevre konularında bilinçlendirmek
  3. Öğrencilerin edindikleri bilgileri çevresindekilere anlatarak çevresini de bilinçlendirmesini sağlamak,
  4. Öğrencilerin edindiği bilgileri hayata geçirerek ve içselleştirerek hayatlarının her döneminde uygulamalarını sağlamak,
  5. Okul öncesi kurumlarında okuyan bir öğrencinin, ilköğretim, lise ve üniversitede okurken de TEMA Vakfı çalışmalarında aktif yer almasını sağlamak amaçlanmıştır.

 Projenin Kapsamı:

Bu çalışma Türkiye’deki okul öncesi kurumlarının 60-72 aylık öğrencilerine yönelik uygulanır.

Proje Mekanı:

Katılım: Türkiye’deki tüm okul öncesi kurumları

Projenin Ortakları:

  1. TEMA Vakfı
  2.  İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri ve Okul Müdürlükleri

Gerçekleştirme Takvimi: 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılı

Projenin İşleyişi ve Minik TEMA Takımı:

Projenin Giriş Aşaması:

  1. Toprak konusu ile ilgili ilk kavram ağının oluşturulması
  2. Öğretmenlerin, toprak konusu ile ilgili giriş bilgilerini çocuklarla paylaşması, (TEMA Eğitim CDlerinin ve kitaplarının kullanılması) ve öğretmenlerin çocukları proje kapsamında yapılacaklarla ilgili bilgilendirmesi
  3. Konuya ilgi çekme amaçlı toprak konusu ile ilgili oyunlar (Oyun örnekleri Ek-2’de sunulmuştur.)

Projenin Geliştirme Aşaması:

  1. Toprak konusu ile ilgili kaynakların toplanması ve sınıfta bir ‘toprak köşesi’ oluşturulması
  2. Araştırma, inceleme ve deneylerin yapılması (Deney örnekleri Ek-2’de sunulmuştur.)
  3. Toprak konusu ile ilişkili bir alan gezisi düzenleme
  4. Fidan dikimi
  5. Konu ile ilgili sanat etkinlikleri (atık malzemelerle üç boyutlu çalışmalar, baskı çalışmaları, kolaj çalışmaları, vb.)
  6. Konu ile ilgili drama etkinlikleri
  7. Konu ile ilgili konuk davet etme (TEMA Temsilcilikleri ile koordineli çalışma)

Projenin Sonuç Aşaması:

  1. Son kavram ağının oluşturulması ve çocuklarla birlikte değerlendirme aşamasının yapılması
  2. Proje sergisinin hazırlanması ve ailelerin de katılımıyla projenin sergilenmesi
     

Minik TEMA Takımı:

Öğretmen projeyi uygulamaya başladığı anda sınıfta bir de Minik TEMA takımı kurar. Takımın kurulması şu şekilde gerçekleşir;  öğretmen proje boyunca her ay 4 öğrenciden olmak üzere aylık Minik TEMA takımları kurar ve takım içerisindeki her çocuğa farklı sorumluluklar verir. Hazırlanan bir panoya her ay resmi asılan 4 öğrenci o ay boyunca kendine verilen sorumlulukları yerine getirir. Bu sorumluluklar aşağıdaki gibidir:

  1. Okulda açık bırakılan ışıkları gereksizse kapatma ve kapatmayanları uyarma
  2. Gereksiz su tüketmeme ve tüketildiğinde uyarma
  3. Okulu ve çevresini temiz tutma konusunda duyarlı davranma ve davranmayanları uyarma, atık kâğıtların geri dönüşüm kutusuna atılmasını sağlama
  4. Sınıfta/çevresinde yer alan fidan veya çiçeklerin bakımını üstlenme

Öğretmen yukarıda yer alan sorumlulukları çocuklara dağıtarak çocukların bu sorumlulukları yerine getirip getirmediğini takip eder. Sorumluluğunu yerine getiren her çocuk bir Minik TEMA’lı olmaya hak kazanır ve proje etkinliklerine de katıldığı takdirde proje sonunda TEMA Vakfı tarafından verilecek olan ödülü almaya hak kazanır.

Proje Faaliyet Takvimi:

EKİM AYI

  • Minik TEMA kurulacak olan okulların tespiti
  • Okul müdürleri ile görüşme ve Minik TEMA’nın kurulması
  • Milli Eğitim Müdürlüklerinden izinlerin alınması

KASIM-ARALIK-OCAK AYLARI

  • Temsilcilerle danışman öğretmenlerin ve/veya sınıf öğretmenlerinin tanışma toplantısı; Minik TEMA Projesinin tanıtılması ve öğretmenlerin bilgilendirilmesi
  • Projenin giriş aşaması

ŞUBAT TATİLİ

MART-NİSAN AYLARI

  • Projenin geliştirme aşaması
  • Fidan Dikimi

MAYIS AYI

  • Projenin sonuç aşaması
  • Proje raporlarının fotoğraflarla birlikte temsilciliklere gönderilmesi ve projelerin ödüllendirilmesi
  • Projenin ayrıntılı şekilde açıklaması aşağıdaki gibidir:
  • Projenin ilk aşaması olan giriş aşamasının birinci maddesindeki ilk kavram ağı, öğretmenin çocuklara, “Çocuklar, ‘toprak’ deyince aklınıza ilk ne geliyor?” diye sormasıyla ve tüm cevapları not etmesiyle oluşturulur. Daha sonra öğretmen bu cevapların fotoğraflarını büyük bir kartona, toprak resmi ve yazısının etrafına gelecek şekilde yapıştırır ve oluşturulan kavram ağı sınıfın bir köşesine asılır.

 

  1. Öğretmen toprak konusu ile ilgili kendi bildiklerini TEMA eğitim materyalleri aracılığıyla çocuklara aktarır ve proje süresince çocuklarla yapılacak olan etkinlikler hakkında çocukları bilgilendirir.
  2. Oyun etkinlikleri kapsamında öğretmen, Ek-2’de verilen örneklerden yararlanabileceği gibi, çocukların ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda kendi yarattığı oyunları da oynatabilir.
  3. Projenin geliştirme aşamasının birinci maddesinde çocukların evde veya çevrede gördükleri, toprakla ilgili her türlü kaynağı sınıfa getirmeleri istenir ve kaynaklar sınıfın bir köşesinde toplanarak toprak köşesi oluşturulur.
  4. Sonraki maddede toplanan kaynaklar incelenir, araştırılır ve ekte sunulan deneylerden seçilenler veya öğretmenin toprak konulu kendi yarattığı deneyler uygulanır.
  5. Bir sonraki maddede, toprak konusuyla ilişkilendirilebilecek bir alan gezisi düzenlenir. Bu alan gezisi çevredeki bir orman, çölleşmiş bir arazi vb. olabileceği gibi Ankara’daki Ankara Üniversitesi Toprak Bilim Okulu, Ziraat Fakültelerinin gezilebilecek bölümleri, İstanbul’da Dünya Ağaçları Müzesi İstanbul Atatürk Arboretumu, Bursa Ormancılık Müzesi, Yalova Hayrettin Karaca Arboretumu, İstanbul Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi gibi alanlar da olabilir.
  6. Nisan ayında fidan dikimi etkinliğine katılım sağlanır. Bu etkinlik temsilcilerle birlikte organize edilir.
  7. Sanat etkinlikleri kapsamında öğretmenler kendi yaratıcılıkları dâhilinde sınıfta toprak konulu sanat etkinlikleri uygular. Bu etkinliklere örnek olarak atık materyallerden maket orman yapma, büyük bir çarşafa parmak veya kumaş boyalarıyla tüm sınıfça orman resmi yapma, kum ve beyaz kâğıt kullanarak kâğıdın üzerine kumla resim yapma, topraktan çanak-çömlek yapıp kurutma, baskı çalışmaları, kolaj tekniğiyle yapılan resimler vb. etkinlikler verilebilir.
  8. Drama etkinlikleri kapsamında öğretmenler toprak konusu ile ilgili drama etkinliklerini çocuklara uygulatabilir, isterlerse ufak bir oyun çıkartarak projenin sergilenmesi sırasında ailelere oyunu sergileyebilirler.
  9. Konuk daveti aşamasında öğretmenler, ilgili TEMA Temsilciliklerinden konuk davet ederek sınıfta çocukların konuğa sorular sormalarını ve sohbet ortamında bilgilenmelerini sağlayabilirler.
  10. Projenin son aşaması olan sonuç aşamasında öğretmenler çocuklara tekrar “Toprak deyince aklınıza ne geliyor?” sorusunu yönelterek cevapları not ederler. Not edilen cevaplarla bu kez son kavram ağı oluşturulur ve ilk kavram ağı ve son kavram ağı yan yana tutularak çocuklara, “Çocuklar, ilk bilgilerimizle son bilgilerimizi karşılaştırdığımızda ne farklılıklar görüyorsunuz? Neler öğrenmişiz?” sorusu sorulur. Böylece çocuklarla birlikte değerlendirme aşaması gerçekleştirilir ve sonrasında proje boyunca yapılmış olanlar sınıfta veya okulun bir köşesinde sergilenir. Sergiye aileler davet edilerek ailelere önce yapılmış olanlarla ilgili kısaca bilgi verildikten sonra, çocuklarıyla birlikte sergiyi gezmelerine fırsat tanınır.


Örnek Deney ve Oyunlar:

  1. Erozyon Deneyi (1):

Araç-gereçler:  2 adet yayvan kap, çimli toprak, kum, saç kurutma makinesi

Yayvan iki kaptan birinin içine kum, birinin içine çim gibi kökleri olan toprak, kaplara koyularak tepe şekline getirilir. Kaplardan önce içi kum dolu olana yatay şekilde saç kurutma makinesi tutulur ve gözlemlenir. Daha sonra içinde çimli toprak olan kaba yatay şekilde saç kurutma makinesi eşit sürede tutulur ve gözlemlenir. İki kabın içindeki toprak miktarının karşılaştırılması ve gözlem sonuçları çocuklarla tartışılır. Kaplardan birinde diğerine göre daha az toprak kalmıştır çünkü çim ve kökleri toprağı tutarak toprağın uçmasını engellemiştir. Neden kaplardan birinde daha az, diğerinde ise daha çok toprak olduğu tartışılarak erozyon konusuyla benzeşim yapılır.

  1. Erozyon Deneyi (2):

Araç-gereçler: 2 adet yayvan plastik kap, su bardağı içinde bir miktar su

Yayvan iki plastik kaptan birinin içine kum, birinin içine çim gibi kökleri olan toprak koyulur ve tabaklar alt tarafından, birkaç yerinden delinir. Kaplardan önce içi kum dolu olana bir miktar su dökülür ve gözlemlenir. Daha sonra içinde çimli toprak olan kaba aynı miktarda su dökülür ve gözlemlenir. İki kabın içindeki toprak miktarının karşılaştırılması ve gözlem sonuçları çocuklarla tartışılır. Kaplardan birinde diğerine göre daha az toprak kalmıştır çünkü çim ve kökleri toprağı tutarak toprağın suyla birlikte aşağı akmasını engellemiştir. Neden kaplardan birinde daha az, diğerinde ise daha çok toprak olduğu tartışılarak erozyon konusuyla benzeşim yapılır.

  1. Çim Adam Deneyi:

Araç-gereçler:İnce bayan çorabı, talaş, çim tohumu, süsleme için düğme-boncuk vb. malzemeler

İnce bayan çorabının içine en dibe gelecek şekilde çim tohumu ve üzerine talaş doldurulur ve yuvarlak bir şekil elde edildikten sonra bağlanır. Çim tohumu üst tarafa gelecek şekilde tutularak üzerine düğme, boncuk vb. malzemelerden göz, burun, ağız, kulak vb. yapılarak süslenir ve çim adamın yüz kısmı şekillenmiş olur. Çim adam, altına bir kap konularak güneş görecek bir yere yerleştirilir ve her gün sulanarak çimlerin çıkma aşaması gözlemlenir.

  1. Suyun Buharlaşmasını Gözleme Deneyi:

Araç-gereçler:İki adet su bardağı, Lastik bant

Öğretmen sınıfa eşit boyutlarda iki bardak getirir ve bunlara eşit miktarlarda su doldurur. Suyun seviyesini belirlemek amacıyla bardakların etrafına paket lastikleri geçirilir. Daha sonra bardaklardan bir tanesini camın kenarına güneş alan bir yere, diğerini gölge bir yere koyar. Öğretmen çocuklardan birkaç gün sonra sularda nasıl bir değişim olacağını tahmin etmelerini ister ve tahminleri dinleyerek not eder. Birkaç gün sonra sular tekrar getirilerek değişimler incelenir ve nedenleri tartışılır. Suların sıcak bölgelerde daha fazla buharlaştığına dikkat çekilir.

  1. ‘Yağmur Bulutu Yapalım’ Deneyi:

Araç-gereçler:Renksiz cam şişe, sıcak su ve şişenin ağzından geçmeyecek büyüklükte buz

Cam şişenin içine sıcak su koyup ağzına düşmeyecek şekilde buz parçası konur. Sıcak sudan çıkan su buharı buza çarparak yoğunlaşır ve şişenin içinde küçük bir bulut gözlemlenir. Öğretmen çocuklara, gökyüzünde gördüğümüz bulutların da bu şekilde oluştuğunu söyler. Yeryüzünden buharlaşan su soğuk bir katmana çarpınca bulut haline gelir.

  1. ‘Taşları İnceleyelim’ Deneyi:

Araç-gereçler:Çeşitli taşlar, Büyüteç, Terazi, Plastik kutu, Karton kutu, Bez torba, Metal kutu, Çekiç

Öğretmen önce öğrencilerle bir çevre gezisi düzenler ve çevre gezisi dönüşünde çocuklardan çeşitli taşlar toplamalarını ister. Daha sonra taşlar sınıfa getirilir ve bir büyüteç yardımı ile incelenir. Taşlar büyük, küçük, yuvarlak, beyaz taşlar vb. şekillerde sınıflandırılır. Daha sonra taşlar bir terazi yardımı ile tartılır ve ağırdan hafife sıralanır.

Öğretmen çocuklardan taşları plastik bir kutu, karton bir kutu, bez bir torba ve metal bir kutu içerisine koyarak sallamalarını ve çıkardıkları sesleri dinlemelerini ister. Neden farklı sesler çıktığı tartışılır. Daha sonra bez torba içerisindeki taşlara çekiç ile vurularak parçalanmaları sağlanır. Torba içerisindeki taşlar masanın üzerine boşaltılır ve büyüteç yardımı ile taşlardaki değişimler incelenir. Yağmur ve rüzgârın taşları aşındırması üzerine konuşulur.

  1. Yangın Söndürme Aracı Yapımı

Araç-gereçler: Mantar veya plastik tıpalı şişe, cam veya plastik boru sirke, karbonat

Yangın söndürme araçlarının temel görevi yanan cismin hava ile ilişkisini kesmektir. Çoğu zaman havadan ağır, yanıcı olmayan gazlardan ve diğer maddelerden faydalanılır. Karbondioksit havadan ağır ve yanıcı olmayan bir gazdır.
Bu deneyin bahçede yapılması uygun olur.

Mantar veya plâstik tıpalı büyükçe bir şişe bulunduktan sonra tıpanın ortasından bir delik delinir. Deliğin kapanmasını önlemek amacıyla ince cam veya plastik bir boru açılan bu delikten geçirilir. Şişeye bir miktar sirke konup, üzerine bir kaşık dolusu karbonat dökülür. Zaman geçirmeden şişenin tıpası takılıp şişe, az önce ateşlenen ufak kâğıt parçasına doğru tutulur ve ateş söndürülür. Karbonat ile sirkenin reaksiyona girip karbondioksit gazı çıkardığı ve havadan ağır olan bu gazın ateşi söndürdüğü gözlenir.

  1. Birden Soğuma Toprak Oluşumuna Yardım Eder mi?

Araç-gereçler:İspirto ocağı, ceviz büyüklüğünde bir taş parçası (örn: kireçtaşı), bir su bardağı ve bir maşa

Taş parçası alevde iyice ısıtıldıktan sonra içinde su bulunan bardağa birden bırakılınca kaya parçasının ufak parçalara ayrıldığı görülür.

Çöllerde de kayaların çok bulunmayış sebebi, sıcakken birden soğumadır. Gündüz çok sıcak olan taşlar gece aniden bastıran soğukla çatlar ve parçalanırlar.

  1. Geri Dönüşümlü Kâğıt Yapalım!

Araç-gereçler:Eski gazeteler, bir parça çok ince delikli tel, bir kaç emici bez, plastik kova ve leğen, tahta kaşık ya da mutfak robotu, toz boya (renkli kâğıt yapmak için), naylon poşet, ağırlık (mesela kalın kitaplar)

Eski gazeteler kovaya konur, su eklenerek bir gece bekletilir. Ertesi gün su süzülerek, ıslak gazeteler tahta kaşıkla ezilir ve hamur haline getirilir. Kâğıdın renkli olması isteniyorsa boya da katılabilir. Kâğıt hamuru leğene konur ve eşit ölçüde su eklenip karıştırılır.
Tel, karışımın içine sokulup üzerinde kalan hamurla birlikte çıkarılır.
Temiz düz bir yere bir bez serilir ve tel, kâğıt hamurun bulunduğu yüzey alta gelecek biçimde çabucak bunun üzerine konur. Tel iyice bastırılarak hamur beze yapışınca kaldırılır. Hamurun üzerine ikinci bir bez örtülüp tekrar bastırılır. Leğendeki hamur bitene kadar bir kat hamur, bir kat bez konularak bu işlem tekrarlanır, en üste naylon poşet konur.
Ağırlık yapması için kitaplar üst üste dizilir. Bir kaç saat sonra kâğıtlar dikkatle bezlerden ayrılır.
İyice kurumaları için eski gazete ya da kâğıt havluların üzerine serilir. Yeni kâğıtlar kullanılmaya hazırdır.

  1. Fasulye Çimlendirme Deneyi

Araç-gereçler:Saydam kaplar, pamuk, fasulye taneleri

Öğretmen sınıfa pamuk ve küçük saydam kaplar getirerek çocuklardan saydam plastik kap içerisine pamukları yerleştirmelerini ister. Kaplardaki pamuk arasına 2-3 tane fasulye tanesi konur ve pamuk yeterince sulanır (su ile kaplanmaz). Kaplar direk güneş ışığı almayan bir yere konur. Çocuklar her gün fasulyelerini inceler ve fasulye filizlerini sayarak hazırlanan grafiğe işaretler. Fasulyenin büyümesi gözlemlenir ve sonuçlar hep birlikte tartışılır.

  1. Yanardağ Deneyi:

Araç-gereçler:Soda, bulaşık deterjanı, üç yemek kaşığı dolusu sirke, pamuk, kap, ince taneli toprak.

Kaba bir çay kaşığı kadar soda koyulur. Kabın 1/3’i sıcak suyla doldurulur ve karışım iyice çalkalanır. Kum ya da toprakla bir tepe oluşturulur. Oluşturulan tepe ortasından hafif açılarak içine kap yerleştirilir ve kabın içine sirke dökülür. Oluşan karışım yanardağ gibi püskürür ve tepeden aşağı doğru süzülerek yanardağ gibi görünür. Sonuç çocuklarla birlikte gözlemlenerek yanardağların oluşumu üzerine sohbet edilir.

  1. Toprak Sudan Daha Çabuk Mu Isınır?

Araç-gereçler:Aynı büyüklükte iki tencere, kuru toprak, su ve termometre

Tencerenin birine kuru toprak, diğerine su koyulur ve iki tencerenin de aynı ağırlıkta olmasına dikkat edilir. Tencereler bir süre gölgede bekletilerek sıcaklıklarının aynı olması sağlanır. Daha sonra her iki tencere de güneşe bırakılıp ara sıra toprağın sıcaklığı ölçülür. Toprak yeteri derecede ısınınca hem toprağın hem de suyun sıcaklığı ölçülüp aynı zaman içinde hangisinin daha çok ısındığı bir yere not edilir ve sonuçlar çocuklarla birlikte tartışılır.
 

  1. Tohum- Fidan- Ağaç Oyunu:

Oyunun kuralları şu şekildedir; Öğretmen tohum dediğinde çocuklar yere çömelip elleriyle gözlerini kapatırlar, öğretmen fidan dediğinde ayağa kalkıp ellerini bellerine koyarlar, öğretmen ağaç dediğinde ise iki ellerini yana açarak ağaç şeklinde dururlar. Öğretmen çocuklara kuralları açıkladıktan sonra komutları verir ve oyunu başlatır. Öğretmen sırayla tohum, fidan, ağaç komutlarını verdikten sonra komutları karışık vermeye çalışır ve oyunu zorlaştırır. Oyun bir süre oynandıktan sonra herkes alkışlanır ve oyun sona erer.

  1. Topraktan Heykel Oyunu:

Öğretmen çocukların yarım daire şeklinde yerde oturmalarını sağlayarak karşılarına geçer ve çocuklardan gözlerini kapatarak söylediklerini düşünmelerini ister: Şimdi hepimiz güzel bir bahçede, toprağın üzerinde oturuyoruz. Herkes elini toprağa değsin şimdi, toprağı hissediyor musunuz (söylenenler fiziksel hareketlerle canlandırılır)? Şimdi hep birlikte gözlerimizi açalım, topraktan bir avuç alıp önümüzde bir tepe yapalım. Şimdi bu tepenin üzerine biraz su dökelim ve çamur haline getirelim. Herkes çamurunu yoğursun şimdi. Çamurumuz kıvama geldiğinde hepimiz şimdi çamurumuza istediğimiz şekli veriyoruz. Bu canlı veya cansız bir nesne olabilir, çamurumuzu istediğimiz gibi şekillendiriyoruz ve topraktan heykeller yapıyoruz (el hareketleriyle canlandırılır). Herkes topraktan heykelini tamamladığında sessizce diğerlerinin bitirmesini beklesin ve heykeli için bir isim düşünsün. Şimdi sırayla heykelimizin neye benzediğini ve ismini söylüyoruz.

Öğretmen her çocuğu dinledikten sonra isterse çocukları bahçeye çıkarıp ya da sınıfa toprak getirerek onların gerçekten toprak ve suyla heykeller yapmasına fırsat tanıyabilir. Ayrıca etkinlik bir başka zaman, çocukların sırayla ortaya gelip canlandırma yaparak diğer çocukların, ortadaki çocuğun ne heykeli yaptığını tahmin etmelerini istemesiyle ve doğru tahminde bulunan çocukların alkışlanmasıyla gerçekleştirilebilir.

  1. Topraktaki Solucan Oyunu:

Öğretmen çocuklara, “Çocuklar, içinizde daha önce hiç solucan görmüş olan var mı? Peki, solucanlar nerede yaşar? Nasıl hareket ederler? Neyle beslenirler?” diye sorar ve cevapları dinler. Daha sonra öğretmen çocuklara, “Solucanlar toprakta yaşar ve bitkilerle beslenirler. Şimdi sizlerle bir oyun oynayacağız ve bu oyunda karnı aç solucanlar ve bitkiler var. Solucanlar kıvrıla kıvrıla hareket ederek bitki ararken bitkiler de yuvarlanarak solucanlardan kaçmaya çalışacak. Solucanların yakalayıp dokunduğu bitki olduğu yerde hareket etmeden bir sonraki turu bekleyecek, anlaştık mı?” der ve kuralları bu şekilde çocuklara açıklamış olur. Daha sonra öğretmen, “Şimdi kimler solucan, kimler bitki olmak istiyor?” diye sorar ve solucanlar ve bitkiler seçildikten sonra oyun başlar. Solucan olan çocuklar solucan gibi hareket ederek (yerde sürünme hareketi yaparak) bitkileri kovalarken bitkiler yuvarlanarak onlardan kaçmaya çalışır ve solucanın dokunduğu bitki yerinde kalarak bir sonraki turu bekler. Bu şekilde tüm bitkiler yakalandığında bu sefer solucanlar bitki, bitkiler solucan olur ve oyun istendiği sayıda tekrar edilir.

  1. Toprağın Altındaki Köstebek Oyunu:

 Öğretmen kartondan köstebek maskesiyle sınıfa girer ve çocuklara, “Bu hayvanın adı nedir? Nerede yaşar? “ vb. sorular sorar. Öğretmen cevapları dinledikten sonra, “Evet bu hayvanın ismi köstebek ve köstebekler toprağın altına oydukları yuvalarda yaşarlar. Köstebekler zararlı böcekleri yedikleri için yararlıdır ancak toprağı kazarken bitkilerin köklerine zarar verdikleri için çiftçiler köstebekleri tarlalarında istemezler. Şimdi bir oyun oynayacağız, bir kişi tarladaki köstebek olacak, diğerleri ise tarladaki çiftçiler. Köstebek toprağın altından çıkmaya çalışırken çiftçiler de köstebeğin çıkmasını engelleyecek anlaştık mı? Kim köstebek olmak ister?” diye sorar. Bir kişi köstebek seçildikten sonra çiftçiler el ele tutuşarak köstebeğin etrafını sararlar. Öğretmen köstebeğe, toprağın altından çıkabilmesi için çemberden çıkması gerektiğini söyler ancak köstebek çemberden kaçmaya çalışırken çiftçiler ellerini aşağı yukarı kaldırarak köstebeğin kaçmasına engel olmaya çalışır. Köstebek çemberden çıkabildiğinde özgür kalır ve toprağın üzerine çıkar, oyun yeni bir köstebeğin seçilmesiyle bu şekilde devam eder.

  1. “Çöpleri Toplayalım” Oyunu:

Öğretmen oyun öncesinde yere renkli bantlar yapıştırarak bir parkur hazırlar. Parkur şu şekilde hazırlanır:

Parkuru hazırladıktan sonra öğretmen çocuklara kısa bir öykü anlatır:

            Çocuklar, biliyor musunuz bugün başıma neler geldi? Sabah evden çıkıp okula doğru yürürken daracık ve rengârenk bir sokağa girdim. Sokakta rengârenk evler, evlerin balkonundan sarkmış rengârenk çiçekler ve kaldırım kenarlarında yemyeşil ağaçlar vardı. Ancak bu sokağın bir sorunu vardı. Neydi bu sorun biliyor musunuz? Bu güzel ve renkli sokağın her yerinde yere atılmış çöpler vardı ve bu çöpler sokağın güzelliğini yok ediyordu. Sizce bu sokağı yeniden güzelleştirmek ve eski haline getirmek için ne yapmamız gerekir? (Cevaplar dinlenir.) Peki, şimdi farz edelim ki sınıfımız o rengârenk ama her yeri çöp dolu sokak. Ben yerlere o sokaktan topladığım çöpleri atacağım ve hepimiz birer çevreci olup çöpleri toplayacağız. (Öğretmen yerlere gazete kâğıdı, ambalaj vb. atıkları buruşturup atar.) Ancak bu sokakta bazı engeller de var. Bu engelleri aşabilmek için beni çok iyi dinlemeniz ve takip etmenizi istiyorum anlaştık mı? Söylediğim şekilde ilerleyerek çöpleri hep birlikte toplayıp, yolun sonundaki çöp kutusuna atacağız ve sokağımız tertemiz olacak. Haydi o zaman, başlayalım!

            Öğretmen çocukları teker teker parkurun önünde sıraya dizer ve parkurun etrafında da yerlere atılmış çöpler yer almaktadır. Öğretmen eğlenceli bir müzik açarak çocuklara, “Çevreciler! Amacımız bu yoldaki engelleri aşarak elimize birer tane çöp alıp çöp kutusuna atabilmek. İlk engelimiz yoldaki taşlar. Bu taşlara basmamak için tek ayakla zıplayarak bu yolu geçeceğiz. Hazır mısınız?” der ve her çocuk tek ayakla parkuru geçerek eline bir çöp alır ve yolun sonundaki çöp kutusuna atar (Çöp kutusu parkurun sonundaki dikdörtgenden bir miktar uzağa yerleştirilir ve kutu isabet ettirilmeye çalışılır). Çöpünü atan çocuk tekrar sıraya geçer ve bekler. Öğretmen bu sefer yolu sürünerek geçeceklerini çünkü ağaçların dallarının meyvelerden dolayı ağırlaşıp sarktığını söyler. Yol bu sefer sürünerek geçilir ve yine birer çöp alınarak çöp kutusuna atılır. Daha sonra öğretmen istediği şekillerde yönerge vererek oyunu çocukların istediği kadar oynatır. (“Şimdi çift ayakla zıplayarak geçiyoruz”, “Şimdi emekleyerek geçiyoruz” vb.) Oyun sonlandığında öğretmen, “Çocuklar, hepiniz çok iyi birer çevreci oldunuz ve sokağı tertemiz yaptınız. Eminim ki siz de çöpleri hiç yerlere atmayacaksınız ve atanları gördüğünüzde uyaracaksınız. Çünkü çöpler yerleri ve toprağı kirleterek çevreye zarar verir. Şimdi hepinize iyi birer çevreci olduğunuz için bu madalyaları veriyorum.” Der ve kartondan hazırlanmış madalyaları çocukların boyunlarına asarak onları ödüllendirir. 

Sitemiz hakkında  
   
SİNCAP ÇOCUK-HONOLKO ÇEVRE OYUNU  
   
Bugün 7 ziyaretçikişi buradaydı.
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol